"ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ"... ΚΙνηματογράφος ΑΘΗΝΑΙΟΝ, 22/10/23

ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΗΘΗ ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ «ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ» ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ «ΨΥΧΟ-ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ» ;

Μια κριτική ανάλυση των  Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) ,Thought Field Therapy (T.F.T.)  και  Emotional Freedom Techniques  (E.F.T.) 

Η Θεραπεία του Πεδίου Σκέψης (Thought Field Therapy)  διατίθεται στην αγορά ως μια εξαιρετικά γρήγορη και αποτελεσματική θεραπεία,  για μια σειρά από ψυχολογικά προβλήματα . Βασίζεται σε ελαφρά χτυπήματα συγκεκριμένων σημείων του σώματος (-tapping) που αντιστοιχούν στα σημεία του παραδοσιακού βελονισμού. Ωστόσο, στερείται ακόμη και των στοιχειωδών αποδείξεων, ενώ παρουσιάζει πολλά από τα χαρακτηριστικά μιας ψευδοεπιστήμης .

Δεν είναι καθόλου σπάνιο να συναντήσει κανείς δαιμόνιους επιχειρηματίες που επιθυμούν να επωφεληθούν από τις νέες εφευρέσεις τους  και ισχυρίζονται ότι παράγουν θαυμαστά αποτελέσματα για τους χρήστες τους . Ο τομέας της ψυχικής υγείας δεν αποτελεί εξαίρεση . Στην πραγματικότητα , υπήρξε πρόσφατα μια αύξηση των υποτιθέμενων επαναστατικών  θεραπειών  για  διάφορα ψυχολογικά προβλήματα, οι οποίες  υποστηρίζουν ότι είναι κατά πολύ ανώτερες  από τις καθιερωμένες θεραπείες , τόσο στην αποτελεσματικότητα (effectiveness) όσο και στην αποδοτικότητα( efficiency) .

Γνωστές και  ως «δυναμικές» η  «ενεργειακές»  θεραπείες (Gist, Woodall, and Magenheimer 1999; Herbert et al. in press; Swenson 1999), , αυτές οι «θεραπείες» κερδίζουν ευρεία αποδοχή μεταξύ του κοινού αλλά και μερικών  επαγγελματιών ψυχικής υγείας ,  παρά τις πραγματικά αλλόκοτες  θεωρίες και τεχνικές τους , τις υπερβολικές αξιώσεις , και την παντελή  απουσία επιστημονικής υποστήριξης .

Μία από τις  πιο δημοφιλείς  από αυτές τις δυναμικές θεραπείες  , είναι γνωστή ως Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) , Οφθαλμο-Κινητική  Απευαισθητοποίηση και Επανεπεξεργασία ( ΟΚΑΕ ) . Την δημιούργησε η Αμερικανίδα ψυχολόγος  Francine Shapiro. Η Shapiro παρατήρησε ότι όταν βίωνε μια ενοχλητική σκέψη, τα μάτια της ασυνείδητα κουνιόντουσαν γρήγορα. Στη συνέχεια ισχυρίστηκε πως όταν αποκτούσε τον συνειδητό έλεγχο των κινήσεων των ματιών, ενώ σκεφτόταν μια τραυματική εμπειρία, το άγχος μειωνόταν. 

Η Shapiro ανέπτυξε την EMDR therapy κυρίως  για την αντιμετώπιση της διαταραχής Μετα Τραυματικού Στρες. Ο θεραπευτής κουνάει τα δάχτυλά του  μπροστά στα μάτια του ασθενούς , ενώ ο πελάτης φαντάζεται διάφορες ενοχλητικές σκηνές που πιστεύεται ότι σχετίζονται με τα προβλήματά  του . Ο Salkovskis [Salkovskis, P (2002)[ "Review: eye movement desensitization and reprocessing is not better than exposure therapies for anxiety or trauma". Evidence-based mental health 5 (1): 13. doi:10.1136/ebmh.5.1.13.PMID 11915816. edit]  υποστηρίζει ότι οι κινήσεις των ματιών δεν έχουν την παραμικρή σημασία και ότι η όποια αποτελεσματικότητα της μεθόδου οφείλεται στα παρόμοια στοιχεία με τις γνωσιο-συμπεριφορικές θεραπείες, όπως την έκθεση και την απευαισθητοποίηση. Στην πραγματικότητα , η EMDR , είναι μια « δυναμική θεραπεία» που παραπέμπει σε νευρωνικά δίκτυα , αντί στα  περίφημα «ενεργειακά  πεδία»  και έχει περιγραφεί ως μια πρωτότυπη περίπτωση ψευδοεπιστήμης στο χώρο της ψυχικής υγείας ( Herbert et al στον Τύπο .  Lohr , Montgomery , Lilienfeld , και Tolin 1999 , Lilienfeld 1996 ) .

Υπάρχει και μια άλλη θεραπευτική προσέγγιση σε άνοδο που απειλεί να ξεπεράσει σε δημοφιλία την EMDR ως δυναμική «ψυχοθεραπεία» : η «Θεραπεία του Πεδίου Σκέψης»  (Thought Field Therapy, TFT , Callahan 1985 ) . Ο Roger Callahan , εφευρέτης του TFT , ισχυρίζεται ότι μπορεί να εκπαιδεύσει τους θεραπευτές να είναι πάνω από 97 % αποτελεσματικοί  χρησιμοποιώντας τις  «επαναστατικές» του μεθόδους στην θεραπεία μιας ποικιλίας  κοινών ψυχολογικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του άγχους και της κατάθλιψης . Δεδομένου ότι η ιστορία της ψυχοθεραπείας είναι γεμάτη με θεραπείες που δεν ανταποκρίνονται στις αρχικές τους διαφημιστικές υποσχέσεις, φαίνεται συνετό να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο TFT .

Ιστορικό και Μέθοδοι

Ο Κάλαχαν ( 1997 ) αναφέρει ότι ανακάλυψε τυχαία το TFT , ενώ θεράπευε  μια πελάτισσά του  που ονομάζεται Μαρία , η οποία είχε ένα σοβαρό φόβο του νερού. Εμπνευσμένος από τα μαθήματα βελονισμού που παρακολουθούσε εκείνη την εποχή , ο Callahan καθοδηγώντας τη Μαρία να χτυπήσει ελαφρά με τα δάχτυλά της την περιοχή κάτω από τα μάτια της, ισχυρίζεται ότι πέτυχε μια θαυματουργή και άμεση επίλυση της φοβίας. Ο Callahan ανέπτυξε στη συνέχεια την ολοκληρωμένη σειρά από τεχνικές και θεωρία που είναι γνωστή σήμερα ως TFT .

Η θεραπεία βασίζεται στην ιδέα ότι  μέσα στο σώμα υπάρχουν αόρατα ενεργειακά  πεδία που ονομάζει  « πεδία σκέψης ή νοητικά πεδία » ( Callahan Callahan και 1997 ) .  (Αυτή η ιδέα γίνεται πολύ εύκολα και ανεξέταστα αποδεκτή από τους εσωτεριστές και τους newagers που έχουν υιοθετήσει την έννοια της  ενεργειακής αύρας και των σκεπτομορφών). 

Περιβαλλοντικά  τραύματα και οι κληρονομικές  προδιαθέσεις θεωρούνται υπεύθυνες για την πρόκληση μπλοκαρισμάτων, ή διαταραχών , όπως τις ονομάζει ο Κάλαχαν, στη ροή της ενέργειας αυτών των νοητικών πεδίων. Callahan υποθέτει ότι οι συχνά παρατηρούμενοι  νευροχημικοί , συμπεριφορικοί  και γνωσιακοί δείκτες των διαταραχών, όπως η κατάθλιψη, είναι το αποτέλεσμα αυτών των ενεργειακών μπλοκαρισμάτων . Με άλλα λόγια , η πρωταρχική αιτία όλων των ψυχολογικών προβλημάτων είναι μπλοκαρίσματα στα «νοητικά πεδία». 

Για να διορθωθούν αυτές οι διαταραχές , οι πελάτες που κατευθύνονται από τον θεραπευτή TFT να δαχτυλοχτυπήσουν  τους « ενεργειακούς μεσημβρινούς » του σώματος σε συγκεκριμένες αλληλουχίες , που ονομάζονται « αλγόριθμοι », και διαφέρουν ανάλογα με τον συγκεκριμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται ( και Callahan Callahan 1997 ) . Για παράδειγμα , μπορεί να διαταχθεί ο πελάτης να χτυπήσει στη γωνία του φρυδιού πέντε φορές και στη συνέχεια να συνεχίσει χτυπώντας σε άλλα μέρη του σώματος σε μια συγκεκριμένη ακολουθία με τις οδηγίες του θεραπευτή . Επιπλέον , λέγετε στους πελάτες να κινήσουν τα μάτια τους , να μετρήσουν , και να ψιθυρίσουν μερικούς στίχους από ένα τραγούδι σε διάφορα σημεία, κατά τη διάρκεια της θεραπείας .Ο Κάλαχαν υποστηρίζει ότι τα κτυπήματα προσθέτουν ενέργεια στο σύστημα, το οποίο στη συνέχεια επανα- εξισορροπεί τη συνολική ροή της ενέργειας , εξαλείφοντας έτσι την διαταραχή στην ρίζα της .

Θεωρητικό υπόβαθρο

Η θεωρία πίσω από TFT είναι ένα σύμφυρμα εννοιών που προέρχονται από μία ποικιλία πηγών . Πρώτιστη μεταξύ αυτών είναι η αρχαία κινεζική φιλοσοφία του τσι , η οποία πιστεύεται ότι είναι η "δύναμη ζωής " που ρέει σε όλο το σώμα . 

 Οι Beyerstein και Sampson ( 1996 ) υποστηρίζουν ότι το chi είναι μια φιλοσοφική έννοια και όχι επιστημονική οντότητα ,   και η ύπαρξή του δεν είναι εμπειρικά αποδεδειγμένη.
Επιπλέον, σημειώνουν  ότι ενώ ο βελονισμός , μια διαδικασία που χρησιμοποιείται για τη διόρθωση της ροής του τσι , έχει δειχθεί ότι παρέχει κάποια μικρά αναλγητικά αποτελέσματα , η χρησιμότητά του  δεν έχει αποδειχθεί για τη θεραπεία ασθενειών ή ψυχικών διαταραχών. Το TFT επίσης δανείζεται τεχνικές από μια μέθοδο ,γνωστή ως «Εφαρμοσμένη

Κινησιολογία» . H Εφαρμοσμένη Κινησιολογία είναι μια επιστημονικά αναξιόπιστη μέθοδος . Υποστηρίζει ότι οι μύες αντανακλούν τη ροή του "τσι" και ότι μετρώντας την αντίσταση των μυών μπορεί κάποιος να καθορίσει την υγεία των σωματικών οργάνων, αλλά και διατροφικές ανεπάρκειες. Αυτοί οι εμπειρικοί ισχυρισμοί έχουν εξεταστεί και έχει δειχθεί ότι είναι λανθασμένοι (Hyman 1999; Kenny et al. 1988). Η εφαρμοσμένη κινησιολογία δεν θα πρέπει να συγχέεται με την κανονικό κινησιολογία, η οποία είναι η επιστημονική μελέτη των αρχών της μηχανικής και της ανατομίας σε σχέση με την ανθρώπινη κίνηση.

 Τέλος , η TFT δανείζεται ακόμη και μερικές έννοιές της από την κβαντική φυσική . 

Για παράδειγμα , η ιδέα της ενεργού πληροφορίας (active information), στην οποία  οποίες μικρές ποσότητες ενέργειας μπορούν  να επηρεάσουν  μεγάλα συστήματα , χρησιμοποιείται για να υποστηρίξει  την εξισορρόπηση των ενεργειακών διαταραχών ( Bohm και Hiley 1993 ) . Υπάρχουν προφανή προβλήματα με τη θεωρητική βάση της TFT , σπουδαιότερο εκ των οποίων είναι η πλήρης έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων για την ύπαρξη των  « πεδίων σκέψης».

Η TFT , όπως και οι άλλες  νέες  «ενεργειακές» θεραπείες , βασίζεται σε παρανοήσεις ή ολοτελείς στρεβλώσεις της έννοιας της ενέργειας , όπως αυτή χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες ( Saravi 1999 ) . Στη φυσική , η ενέργεια ορίζεται απλά ως η ικανότητα επιτέλεσης έργου , και οι ανταλλαγές ενέργειας είναι παρατηρήσιμες και μετρήσιμες ..

Οι ενεργειακοί θεραπευτές , αντίθετα, χρησιμοποιούν τον όρο για να περιγράψουν  ένα είδος καθολικής ζωικής δύναμης (vis vitalis)  που επηρεάζει την υγεία , αλλά δεν παρέχουν άμεσα στοιχεία για να τεκμηριώσουν την ύπαρξη μιας τέτοιας δύναμης . Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι η «ενέργεια» των δεν έχει μετρήσιμη και αποδείξιμη ακόμα σχέση με την φυσική, επιστημονική ομόλογό της. Γι 'αυτούς , είναι απλώς μια λέξη βολικά επικαλούμενη για να εξηγήσουν  φαινόμενα, η ύπαρξη των οποίων δεν είναι καθόλου βέβαιη.  Φυσικά κυκλοφορούν στο εμπόριο διάφορα ψευδο-επιστημονικά  μηχανήματα που ισχυρίζονται ότι καταγράφουν και μετρούν τη βιοενέργεια αλλά και αυτά αποτελούν μέρος του τεράστιου μάρκετινγκ των εναλλακτικών θεραπειών. Προσωπικά θεωρώ πολύ πιθανό να βρεθεί τρόπος στο μέλλον να αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη λεπτοφυών ενεργειών και τότε θα μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε με γνώση και υπευθυνότητα. Μέχρι τότε θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στους φανταστικούς ισχυρισμούς για πανάκιες κάθε είδους, γιατί εγκυμονούν κινδύνους . 

Εξαιρετικές αξιώσεις επιτυχίας

Η TFT διατίθεται στην αγορά κυρίως μέσω του Διαδικτύου . Για να προσελκύσουν πιθανούς θεραπευτές να παρακολουθήσουν τα  μαθήματα TFT και να πείσουν τους υποψήφιους πελάτες να πληρώσουν για αυτή τη θεραπευτική προσέγγιση , εκπληκτικοί ισχυρισμοί  παρουσιάζονται σε διάφορες διαδικτυακές τοποθεσίες που σχετίζονται με το TFT. Για παράδειγμα, το κύριο  site του  Callahan ισχυρίζεται ότι η TFT επιτρέπει στα άτομα " να εξαλείψει τα περισσότερα αρνητικά συναισθήματα μέσα σε λίγα λεπτά ! "  Επιπλέον , ο Callahan ισχυρίζεται ότι η αποτελεσματικότητα της TFT αυξάνει με υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης…
Για παράδειγμα , ένα άλλο, δεύτερο site. διαφημίζει ότι οι θεράποντες μπορεί να επιτύχουν  ένα ποσοστό αποτελεσματικότητας 80 τοις εκατό αν μάθουν να χρησιμοποιούν ειδικούς αλγορίθμους , ένα ποσοστό αποτελεσματικότητας 90-95 τοις εκατό, χρησιμοποιώντας τις
« Αιτιώδεις Διαγνωστικές " τεχνικές , και ένα ποσοστό αποτελεσματικότητας πάνω από 97 τοις εκατό , χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται μυστηριωδώς «Φωνητική Τεχνολογία» ( Voice Technology ) και κοστίζει πολύ ακριβά (100.000 $)  ! 
 Επιπλέον μια τρίτη ιστοσελίδα  , που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο , ισχυρίζεται  ότι η TFT είναι η μόνη ψυχοθεραπεία που μπορεί να
 « προσφέρει πραγματικά μια θεραπεία» .

Η TFT ισχυρίζεται ότι είναι σε θέση να "θεραπεύσει" τους ανθρώπους από μια ποικιλία ψυχολογικών προβλημάτων , συμπεριλαμβανομένων των φοβιών , του πανικού , της διαταραχής μετα-τραυματικού στρες , των εθισμών , των σεξουαλικών  προβλημάτων  , του πόνου, της κατάθλιψης , του θυμού , της γενικής δυσφορίας , και πολλά  άλλα λιγότερο σοβαρά προβλήματα , όπως την ονυχοφαγία ( Hooke 1998a ) . Μία γνωστή TFT θεραπευτής ισχυρίστηκε ακόμη ότι θεράπευσε το το σκύλο της από υψοφοβία χρησιμοποιώντας τον ειδικό τραυματικό αλγόριθμο ( Danzig 1998 ) !.....

Παρά αυτούς  τους  θαυμαστούς ισχυρισμούς , δεν έχουν έχουν δημοσιευθεί ελεγχόμενες μελέτες σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά, που να  προσκομίζουν  αποδεικτικά στοιχεία για τους ισχυρισμούς του TFT . Αντ 'αυτού , για να υποστηριχτούν αυτές οι εκπληκτικές δηλώσεις επιτυχίας προσφέρονται ανέκδοτες  μαρτυρίες και μη ελεγχόμενες αναφορές ( Callahan 1995 )  . Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ισχυρισμών γίνονται μέσω Internet αποσπάσεις ( Lohr , Montgomery , et al . 1999 ) .. Τέτοια ανέκδοτα περιστατικά , ωστόσο, δεν αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με το ζήτημα της αποτελεσματικότητας της TFT . Ο Callahan συχνά υποστηρίζει ότι οι  δημόσιες επιδείξεις του TFT σε τηλεοπτικές εκπομπές, όπως το The Leeza Gibbons Show (προβλήθηκε στις 12 Οκτ. 1996 ) παρέχουν μια δραματική απόδειξη της επιτυχίας , παρακάμπτοντας έτσι την ανάγκη για την εμπειρική έρευνα .Ωστόσο , παρόμοιες ζωντανές αλλά μη ελεγχόμενες παρουσιάσεις δεν είναι αποδεικτικές , δεδομένων των εξαιρετικών χαρακτηριστικών τους ( δηλαδή , των υπονοούμενων  πιέσεων  που δημιουργούνται από την κατάσταση για τους πελάτες να συμπεριφέρονται σύμφωνα με τις προσδοκίες των παρουσιαστών), για να μην αναφέρουμε την έλλειψη αντικειμενικών , τυποποιημένων  αξιολογήσεων  βελτίωσης των συμπτωμάτων ( Hooke 1998b ) .  Δεδομένου ότι ο Callahan ισχυρίζεται ότι έχει  χρησιμοποιήσει τις τεχνικές του για πάνω από είκοσι χρόνια, είναι περίεργο γιατί δεν έχουν διεξαχθεί  ελεγχόμενες μελέτες. Θα πρέπει να ήταν αρκετά εύκολο να καταδείξει τα αποτελέσματα μιας θεραπείας με ένα ποσοστό αποτελεσματικότητας 97 τοις εκατό χρησιμοποιώντας αποδεκτές μεθόδους της κλινικής επιστήμης.

Τα Περιορισμένα  Ερευνητικά Ευρήματα

 

Η TFT έχει πρόσφατα προσελκύσει την προσοχή  ερευνητών δύο Πανεπιστημίων στην Florida. Κατά την εξέταση της εργασίας τους , είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κανένα από τα ευρήματά τους δεν έχει δημοσιευθεί σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά . Αντ’αυτού  αναφέρουν τα αποτελέσματά τους σε ένα διαδικτυακό «περιοδικό» ενός από τους ερευνητές.  
Οι Carbonell και Figley ( 1999 ) δοκίμασαν  τέσσερις αμφιλεγόμενες θεραπείες για τη διαταραχή μετατραυματικού  στρες , συμπεριλαμβανομένης της  TFT . Σε τριάντα εννέα άτομα που ανέφεραν δυσφορία από την τραυματική εμπειρία, δόθηκε μια από τις τέσσερις θεραπείες για μία εβδομάδα .

 Συνολικά , οι Carbonell και Figley ανέφεραν  ότι οι συμμετέχοντες έδειξαν  κάποια βελτίωση στην αυτο-βαθμολογία έντασης και μια σχετική βελτίωση μετά από έξι μήνες. . Αυτή η μελέτη παρουσιάζει τόσο σοβαρά προβλήματα, ωστόσο, που τα αποτελέσματα είναι εντελώς μη ερμηνεύσιμα .  Το πιο σημαντικό μειονέκτημα είναι η απουσία οποιασδήποτε ελέγχου στο πέρασμα του χρόνου . Ελλείψει μίας ομάδας ελέγχου με εικονικό φάρμακο (placebo) , δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε αν  τυχόν η παρατηρηθείσα  βελτίωση ήταν αποτέλεσμα άλλων παραγόντων, όπως της φυσικής ύφεσης των συμπτωμάτων με την  πάροδο του χρόνου , ή της αυθυποβολής. 

 Η ανησυχία αυτή επιτείνεται από την απουσία των μέτρων που ελήφθησαν αμέσως μετά τη θεραπεία , καθώς οι  μόνες  μετρήσεις  έκβασης έχουν αναφερθεί έξι μήνες μετά τη θεραπεία .
Επίσης , τα άτομα δεν είχαν διαγνωστεί για διαταραχή μετα-τραυματικού στρες , με τη χρήση τυποποιημένων διαγνωστικών κριτηρίων  και δεν είναι σαφής η προηγούμενη βαρύτητα της κλινικής εικόνας τους. Επιπλέον , καθημερινά ημερολόγια και ηχογραφήσεις της δυσφορίας  αποκάλυψε ότι τα άτομα φαίνεται να είχαν  δυσκολία να διακρίνουν το άγχος των φυσιολογικών καθημερινών πιέσεων από την ένταση που σχετίζεται με τραύμα τους . Για παράδειγμα , μία συμμετέχουσα, η οποία είχε υποστεί παιδική κακοποίηση, ανέφερε  υψηλή δυσφορία , αλλά μετά από ερώτημα αποκαλύφθηκε  ότι η αγωνία αυτή οφειλόταν  περισσότερο στο σκασμένο λάστιχο του αυτοκινήτου της και όχι στο τραύμα της , εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία αυτών των υποκειμενικών  αξιολογήσεων δυσφορίας ( Huber , 1997).

Επιπλέον , οι συγγραφείς δεν υποβάλουν τα  δεδομένα τους σε  στατιστική ανάλυση , αλλά βασίζουν την ερμηνεία τους στην οπτική επιθεώρηση των  στοιχείων τους  . Είναι ενδιαφέρον  ότι ακόμη και αυτά τα στοιχεία δεν αποδεικνύουν τις θαυμαστές αξιώσεις των υποστηρικτών της TFT . Αντίθετα , οι μέσες βαθμολογίες στα ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς έδειξαν  μόνο σχετικά ασήμαντες αλλαγές στα συμπτώματα , πολύ κάτω από τους ισχυρισμούς της θαυματουργής βελτίωσης πουο  Callahan και οι άλλοι έχουν κατ 'επανάληψη υποστηρίξει!... .Οι άλλες "έρευνες" για την  TFT είτε παρουσιάζονται σε ιδιωτικές εκδόσεις όπως το «Callahan’s newsletter The Thought Field» , σε  άρθρα μη-επιστημονικών περιοδικών  ( π.χ. , Shamis 1996 ) , ή σε ιστοσελίδες ( π.χ. , Carbonell 1996 , Swenson 1999) .

Εναλλακτικές Ερμηνείς 

            Η απλούστερη εξήγηση είναι συνήθως η καλύτερη.

Το Ξυράφι του Όκκαμ  είναι μια αρχή που εφαρμόζεται συχνά στην επιστήμη και λέει ότι ότι « Όταν δύο θεωρίες παρέχουν εξίσου ακριβείς προβλέψεις, πάντα επιλέγουμε την απλούστερη..»

Εφαρμόζοντας αυτή την αρχή στην TFT , δεν έχουμε ανάγκη από έννοιες, όπως τα ενεργειακά πεδία και οι ενεργειακές διαταραχές για να εξηγηθούν τυχόν αποτελέσματα που θα μπορούσε να παρουσιάσει η TFT .  Η TFT προτείνει ως μηχανισμό δράσης της μια συγκεκριμένη αλληλουχία χτυπημάτων .  Ωστόσο, άλλα συστατικά του θεραπευτικού πρωτοκόλλου μπορεί να είναι υπεύθυνα για τα τυχόν παρατηρηθέντα οφέλη. Εκτός από την απουσία ελέγχων για την αυτόματη υποχώρηση των συμπτωμάτων , καμία έρευνα δεν έχει αποκλείσει παράγοντες που είναι κοινοί - σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό , σε όλες τις ψυχοθεραπείες .  Αυτές περιλαμβάνουν φαινόμενα placebo που προκύπτουν από την απλή προσδοκία για βελτίωση , τα χαρακτηριστικά των ερωτηματολογίων  , τον ενθουσιασμό και και την υποστήριξη του θεραπευτή , τη θεραπευτική συμμαχία, και την δικαίωση της προσπάθειας (δηλαδή , την τάση να αναφέρουν θετικές αλλαγές , προκειμένου να δικαιολογηθεί η προσπάθεια που γίνεται , Lohr , Lilienfeld , Tolin , και Herbert 1999 ) .

 Έτσι , παρά την απουσία εμπειρικών αποδείξεων για να υποστηριχτούν οι  ισχυρισμοί για την τεράστια αποτελεσματικότητα της TFT, δεν θα ήταν έκπληξη να διαπιστώσουμε  ότι η διαδικασία παράγει μερικές φορές κάποια οφέλη σε ορισμένα άτομα, λόγω αυτών των κοινών μηχανισμών που συμμερίζεται με  όλες τις  μορφές ψυχοθεραπείας . Σοβαροί  καινοτόμοι  ψυχοθεραπευτές   διεξάγουν ευρείας κλίμακας μελέτες  για να αποδείξουν ότι τα υποτιθέμενα ενεργά συστατικά των μεθόδων τους ξεπερνούν  σε αποτελεσματικότητα τα  λεγόμενα «μη ειδικά» αποτελέσματα.   Καμία τέτοια προσπάθεια δεν έχει γίνει από τους υποστηρικτές του TFT .

Ο Callahan , ωστόσο, απορρίπτει την πιθανότητα ότι η TFT θα μπορούσε να εξηγηθεί από παρόμοιους  μηχανισμούς .

Βεβαιώνει ότι " κλινικά στοιχεία " έχουν  αποκλείσει το ενδεχόμενο της μη ειδικής ή placebo αποτελεσματικότητας για την TFT , αλλά αδυνατεί να υποστηρίξει τον ισχυρισμό αυτό (Callahan and Callahan 1997).
 

Συχνά ισχυρίζεται  ότι οι επιδράσεις του εικονικού φαρμάκου δεν μπορεί να είναι λειτουργικές  στην  TFT , επειδή ορισμένοι πελάτες εκφράζουν σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα της μεθόδου.

( Hooke 1998a ) . Το επιχείρημα αυτό καταδεικνύει μια παρανόηση της έννοιας του εικονικού φαρμάκου , η οποία δεν απαιτεί κατ 'ανάγκην την απόλυτη πίστη του ατόμου  στην εξήγηση της λειτουργίας του.( Bootzin 1985 , Dodes 1997 ) .  Ο Κάλαχαν ( 1999 ) αναφέρει , επίσης, μελέτες περιπτώσεων στις οποίες ισχυρίζεται ότι έχουν παρατηρήσει μια " επανεξισορρόπηση " του αυτόνομου νευρικού συστήματος, μετά από θεραπεία με TFT , και ότι αυτό διαψεύδει κάπως την εξήγηση του εικονικού φαρμάκου . Στην πραγματικότητα , είναι καλά αποδεκτό ότι αυτόνομες νευροφυτικές μεταβολές ,  όπως ταχυκαρδία , αύξηση της αρτηριακής πίεσης  και αλλαγές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα , μπορούν να εμφανιστούν σε διάφορες ψυχολογικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης  του placebo (εικονικού  φαρμάκου)  ( Ross and Buckalew 1985 ) .Εκτός από τις μη ειδικές και placebo επιδράσεις , η TFT φαίνεται να ενσωματώνει  διαδικασίες από τις υπάρχουσες , καθιερωμένες θεραπείες. . Οι θεραπευτές TFT διδάσκουν τους πελάτες να εστιάζονται  κατ 'επανάληψη σε επώδυνες σκέψεις και μνήμες κατά τη διάρκεια των χτυπημάτων .Τέτοια επαναλαμβανόμενη έκθεση σε οδυνηρές εμπειρίες είναι μια πολύ γνωστή τεχνική συμπεριφορικής θεραπείας που ονομάζεται εικονική έκθεση ( Foa και Meadows 1997 ) . Επιπλέον , οι TFT θεραπευτές χρησιμοποιούν επανορθωτικές δηλώσεις κατά τη  διάρκεια της θεραπείας ( π.χ. , « αποδέχομαι και συγχωρώ για αυτό που μου έκαναν » ) , οι οποίες αντιπροσωπεύουν μια άλλη καθιερωμένη γνωστική θεραπευτική τεχνική .

Εν ολίγοις , τα  τυχόν αποτελέσματα που θα μπορούσε να παρουσιάσει η TFT μπορούν να εξηγηθούν  εύκολα με γνωστούς  μηχανισμούς , χωρίς να επικαλεσθούμε  απροσδιόριστες  έννοιες όπως « ενεργειακές διαταραχές » και « πεδία σκέψης» ( Hooke 1998a ) .

Το TFT και το EFT

Από την εμφάνιση των TFT , αρκετoί  θεραπευτές έχουν αναπτύξει θεραπευτικές παραλλαγές που βασίζονται στην «εξισορρόπηση»  των ενεργειακών  πεδίων του σώματος.Η πιο επιτυχημένη από αυτά τα παράγωγα του TFT αναπτύχθηκε από τον Gary Craig .
 Ο Craig ( 1997 ) , ο οποίος έχει πτυχίο μηχανικού και μαθήτευσε κοντά στον Callahan , δημιούργησε αυτό που ο ίδιος αποκαλεί Συναισθηματικές Τεχνικές Απελευθέρωσης (Emotional Freedom Techniques ή  EFT ) . Το EFT είναι παρόμοιο  με το TFT , εκτός από το ότι χρησιμοποιεί μια απλουστευμένη και μη ειδική  διαδικασία κτυπημάτων , αντί της εφαρμογής διαφορετικών αλγορίθμων, στην  αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων .  Στην ιστοσελίδα του , ο Craig ισχυρίζεται ότι η πεποίθηση του Callahan για διαφορετικές αλγοριθμικές σειρές χτυπημάτων  είναι περιττή γιατί έχει δει θεραπευτές TFT που χτυπούσαν σε λάθος σειρά ή εφάρμοζαν  λάθος αλγόριθμο για το συγκεκριμένο πρόβλημα και εξακολουθούσαν  να επιτυγχάνουν βελτιώσεις . Τα στοιχεία που αναφέρει ο Craig φαίνεται να έρχονται σε αντίθεση με τα στοιχεία του Κάλαχαν . 

Επιπλέον , ο Craig επεκτείνει τη θεραπεία του πολύ πέρα από τη σφαίρα της ψυχικής υγείας , εκθέτοντας μαρτυρίες από άτομα που ισχυρίζονται ότι έχουν χρησιμοποιήσει  επιτυχώς το EFT για να θεραπεύσουν επιτυχώς τα πάντα, από τον αυτισμό μέχρι τα κονδυλώματα και διάφορα άλλα ιατρικά προβλήματα. Στις τελευταίες εξελίξεις , ο Craig έχει αναφερθεί στις θετικές επιδράσεις της « παρένθετης  EFT», στην οποία οι θεραπευτές χτυπούν σημεία του δικού τους  σώματός για την αντιμετώπιση προβλημάτων των άλλων!!!!....Ένας ερευνητής με επιστημονική παιδεία θα μπορούσε να οδηγήσει τις παρατηρήσεις του Craig ένα βήμα παραπέρα και να δοκιμάσει  ένα εντελώς " placebo " αλγόριθμο χωρίς να  χτυπήσει  σε οποιουσδήποτε υποτιθέμενους  ενεργειακούς μεσημβρινούς, για να δούμε αν παράγονται παρόμοια αποτελέσματα. Ωστόσο , ο Craig αναφέρει ότι ο ίδιος δεν έχει ποτέ πραγματοποιήσει αυτό το απλό πείραμα ούτε ξέρει κανέναν που να το έχει κάνει ( Craig , προσωπική επικοινωνία , 14 Ιανουαρίου, 2000 ) . Επίσης , ο Craig εικάζει ότι ένας αλγόριθμος placebo μπορεί να είναι αδύνατος , γιατί χτυπώντας οπουδήποτε στο σώμα, θα επηρεαστούν ούτως ή άλλως οι  ενεργειακοί μεσημβρινοί του σώματος !.... 

Αυτό το βολικό επιχείρημα  καθιστά τη θεωρία του Craig  μη επιβεβαιώσιμη και ως εκ τούτου, την τοποθετεί έξω από τη σφαίρα της επιστήμης .

Ψευδοεπιστήμη στην Ψυχοθεραπεία

Ο Lilienfeld ( 1998 ) υποστηρίζει ότι η διάδοση της ψευδοεπιστήμης στην ψυχοθεραπεία απειλεί τη δημόσια υγεία και βλάπτει τη φήμη της ψυχολογίας . Οι Lohr , Montgomery και άλλοι  ( 1999 ) υποστηρίζουν ότι η σύγχρονη εμπορική προώθηση των θεραπειών για τα επακόλουθα του τραύματος , όπως το EMDR και το TFT , χαρακτηρίζεται  συνήθως από μια σειρά ψευδοεπιστημονικών πρακτικών . Σε γενικές γραμμές , η ψευδοεπιστήμη μπορεί να χαρακτηριστεί ως αποτελούμενη από
«ισχυρισμούς που παρουσιάζονται έτσι ώστε να φαίνονται επιστημονικοί , ακόμη και αν στερούνται αποδεικτικών  στοιχείων και δυνατότητας επιβεβαίωσης» ( Shermer 1997 , 33 ) . .Για παράδειγμα , το TFT ενσωματώνει την επιστημονικοφανή ορολογία , μιλώντας για « βιοενέργειες » και δανείζεται έννοιες  από την κβαντική φυσική έξω από το πλαίσιο,  σε μια προσπάθεια να αποκτήσει αξιοπιστία . Δεν προσκομίζεται κανένα  εμπειρικό  στοιχεία που να αποδεικνύει την ύπαρξη κεντρικών εννοιών, όπως τα νοητικά πεδία ή οι ενεργειακές διαταραχές , οι οποίες θεωρούνται αυταπόδεικτες μέσω των αποτελεσμάτων τους ! Ο  Callahan ισχυρίζεται ότι πρέπει να υπάρχουν διαταραχές στο νοητικό πεδίο αφού μετά τη θεραπεία το άτομο δεν βιώνει πια την οδύνη....Το σήμα κατατεθέν μιας  επιστήμης είναι η  διαψευσιμότητα ( Popper, 1965 ) . Μια επιστημονική πρόταση πρέπει να προσδιορίζει , a priori , προβλέψεις που μπορούν να καταρριφθούν  , τουλάχιστον κατ 'αρχήν . Ο Callahan δεν έχει παράσχει ένα πλαίσιο με το οποίο η θεωρία του θα μπορούσε να τεθεί υπό την επιστημονική έρευνα.  Όπως είναι χαρακτηριστικό της ψευδοεπιστήμης , οι λιγοστές επιβεβαιωτικές μαρτυρίες του TFT είναι περιζήτητες και παρουσιάζονται αποκλειστικά από τους υπερασπιστές ( Lohr , Montgomery , et al . 1999 ) . Ούτε ο Callahan ούτε οι άλλοι υποστηρικτές , συμπεριλαμβανομένου του Carbonell και του  Figley 

( 1999 ) , έχουν υποβάλει το TFT σε ελεγχόμενη αξιολόγηση χρησιμοποιώντας  αποδεκτές επιστημονικές μεθόδους και ούτε δημοσίευσαν ποτέ τα αποτελέσματα σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά . Ο στόχος της ψευδοεπιστήμης είναι συχνά η πειθώ και η προώθηση , αντί της υπεύθυνης εξέτασης των ισχυρισμών.( Bunge 1967 ) . Ιστοσελίδες διαφημίζουν μαθήματα και πολυεπίπεδη εκπαίδευση σε τεχνικές TFT για χιλιάδες δολάρια .
 

Το υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης σε TFT ονομάζεται «Φωνητική Τεχνολογία» (Voice Technology , VT ) , το οποίο υποτίθεται ότι επιτρέπει στο θεραπευτή να διαγνώσει και να θεραπεύσει  τις διαταραχές των  πελατών αποκλειστικά μέσω του τηλεφώνου , αναλύοντας τις φωνές τους . Η αποτελεσματικότητα της VT λέγεται ότι πλησιάζει το 100 τοις εκατό ( Callahan 1998 ) . Ο Callahan πωλεί την τεχνική αυτή για $ 100.000 , και οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να υπογράφουν συμβάσεις εμπιστευτικότητας που τους απαγορεύουν να συζητούν ή να αποκαλύψουν  οποιοδήποτε στοιχείο  της τεχνικής . 

Πρόσφατα , το Διοικητικό Συμβούλιο των Ψυχολόγων Εξεταστών  της Αριζόνα έθεσε  υπό κρίση  ψυχολόγο γιατί αρνήθηκε να παράξει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά την VT ,ούτως  ώστε να αποδείξει τους ισχυρισμούς του για την υψηλού βαθμού αποτελεσματικότητα της μεθόδου. ( Foxhall 1999 ? Lilienfeld και Lohr 2000 ) . Είναι ενδιαφέρον , ότι στην ιστοσελίδα του ο Gary Craig , ο οποίος είχε εκπαιδευτεί στη μέθοδο , τονίζει ότι το  υποτιθέμενο «μυστικό» πίσω από την VT είναι άμεσα διαθέσιμο " στη  δημόσια ζήτηση και μπορεί να το μάθει κανείς σε ένα Σαββατοκύριακο για μερικές εκατοντάδες δολάρια . " Το μυστήριο γύρω από την VT έχει ως αποτέλεσμα μόνο  την συσκότιση της ανεξάρτητης εξέτασης και της επιστημονικής διερεύνησης .

Τέλος , οι ψευδοεπιστήμες ερμηνεύουν  τις αποτυχίες τους ως αποδείξεις επιβεβαίωσης !!! ( Lakatos 1978 ) . Ο Callahan προτείνει την ύπαρξη ενός φαινομένου που ονομάζει  « ψυχολογική αντιστροφή " για να εξηγήσει τις περιπτώσεις στις οποίες το TFT αποτυγχάνει να λειτουργήσει . Ισχυρίζεται ότι η  ψυχολογική αντιστροφή οδηγεί  σε συμπεριφορές αυτο -σαμποτάζ και εκδηλώνεται με την αντίστροφη ροή της ενέργειας. που αποκλείει τα αποτελέσματα της θεραπείας ( Callahan 1998 ) . Η συνιστώμενη θεραπεία μιας τέτοιας κατάστασης περιλαμβάνει την απαγγελία περισσότερων θετικών δηλώσεων  αντιμετώπισης ( π.χ. , « αποδέχομαι τον εαυτό μου, ακόμα κι αν έχω αυτό το πρόβλημα » ), που μπορούν να ανακουφίσουν τη δυσφορία ανεξάρτητα από τα χτυπήματα.  Επιπλέον , οι « ενεργειακές τοξίνες " φέρεται να είναι ουσίες που επηρεάζουν αρνητικά το νοητικό πεδίο , ακόμη και αν το άτομο δεν είναι σωματικά αλλεργικός σε αυτά τα  υποτιθέμενα παθογόνα .  Οι ουσίες αυτές υποτίθεται ότι προκαλούν την επανεμφάνιση συμπτωμάτων που είχαν προηγουμένως εξαλειφθεί ( Joslin 1999 ) . Χρησιμοποιώντας διαδικασίες  « μυικού ελέγχου» και VT , το  επικίνδυνο παθογόνο μπορεί δήθεν να  εντοπιστεί και  στη συνέχεια να απομακρυνθεί , ούτως ώστε  η θεραπεία λειτουργήσει  και πάλι . Τόσο η «ψυχολογική αντιστροφή» όσο και οι « ενεργειακές  τοξίνες»  είναι εξαιρετικά παραδείγματα της  post hoc συλλογιστικής και της προσπάθειας να αποφευχθούν οι αποδεικτικές διαψεύσεις των ισχυρισμών της TFT . 

Συμπεράσματα και Επιπτώσεις

Παρά τους απίθανους ισχυρισμούς για το αντίθετο , η TFT και η EFT δεν υποστηρίζονται από επιστημονικά στοιχεία . Η θεωρητική βάση της TFT στηρίζεται σε αβάσιμες και ασαφείς έννοιες, όπως την  κινεζική φιλοσοφία του τσι και την Εφαρμοσμένη Κινησιολογία . Πολλές από τις πρακτικές των TFT και EFT   είναι πολύ πιο συναφείς  με ψευδοεπιστήμη παρά  με  επιστήμη . Απαιτούνται ελεγχόμενες μελέτες για την αποτελεσματικότητά τους, ώστε να ληφθούν  σοβαρά υπόψη από την επιστημονική κοινότητα .

Το TFT  και το ΤFT μόλις τώρα αρχίζουν να συγκεντρώνουν  αρνητική δημοσιότητα , και οι επικρίσεις αρχίζουν να εμφανίζονται στη λαϊκή λογοτεχνία . Για παράδειγμα ,ο  Swenson ( 1999 ) αξιολόγησε πρόσφατα τους απίθανους ισχυρισμούς για το  TFT που έγιναν από τον Callahan και άλλους , και σημείωσε την απουσία ελεγχόμενων  ερευνών  για την υποστήριξη των ισχυρισμών αυτών . Πρόσφατα στο «Σκεπτικιστική Έρευνα» ( Skeptical Inquirer)  οι  Lilienfeld και Lohr ( 2000 ) ανέφεραν  την απόφαση της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (American Psychological Association) να απαγορεύσει στους χορηγούς των προγραμμάτων διαρκούς εκπαίδευσης για ψυχολόγους την προσφορά πιστώσεων για την κατάρτιση στις τεχνικές  TFT και TFT, καθώς και την επιβολή κυρώσεων εις βάρος  ενός ψυχολόγου στην Αριζόνα γιατί  χρησιμοποιούσε  TFT και «Φωνητική Τεχνολογία», στην  ψυχολογική πρακτική του.

Παρ 'όλα αυτά , χιλιάδες θεραπευτές από διάφορες επαγγελματικές ειδικότητες συνεχίζουν να πληρώνουν για μαθήματα κατάρτισης TFT! Μεγάλο μέρος της επιτυχίας του μάρκετινγκ TFT μπορεί να αποδοθεί στην εξάπλωση των προπαγανδιστικών ιστοσελίδων  που προβάλουν ισχυρές αξιώσεις για την υποτιθέμενη αποτελεσματικότητάς της . Οι θεραπευτές TFT , μερικοί από τους οποίους δεν έχουν καμία παραδοσιακή εκπαίδευση στην ψυχολογία ή την ψυχοθεραπεία , φαίνεται να είναι ικανοποιημένοι με τις ανέκδοτες ιστορίες επιτυχιών της TFT και δεν γνωρίζουν ή δεν ενοχλούνται από τη συντριπτική έλλειψη εμπειρικής υποστήριξης για τη διαδικασία .

Ο  Englebretsen ( 1995 ) , μεταξύ άλλων , επισημαίνει την ανησυχητική αύξηση της μεταμοντέρνας στάσης που σήμερα διαπερνά τον τομέα της ψυχικής υγείας , γεγονός που επιβεβαιώνεται από την προθυμία κάποιων γιατρών  να υπερεκτιμούν ανέκδοτες ιστορίες πάνω από τα ελεγχόμενα εμπειρικά δεδομένα .Αυτή η μεταμοντέρνα νοοτροπία προωθεί την ιδέα ότι όλη η αλήθεια είναι σχετική και περιπτωσιακή.  . Η επιστήμη είναι μόνο ένας από τους πολλούς τρόπους σκέψης , καθένας από τους  οποίους  είναι εξίσου έγκυρος . Τέτοιες αντιλήψεις καθιστούν το τομέα της υγείας γόνιμο έδαφος για τις  ψυχικές  ψευδοεπιστημονικές θεραπείες, όπως η TFT και τα παράγωγά της . Ο υγιής σκεπτικισμός ανταγωνίζεται στήθος με στήθος με απίθανους ισχυρισμούς και , όπως συμβαίνει συχνά , πολλοί κλινικοί ψυχικής υγείας επιλέγουν να αγνοούν τα πραγματικά περιστατικά υπέρ των  θαυματουργικών  δυνατοτήτων. Κάποιοι υιοθετούν παρόμοιες απόψεις από αφέλεια και κάποιοι άλλοι από συνειδητή κερδοσκοπία. Και στις δύο περιπτώσεις το θύμα είναι ο ασθενής που εξαπατάται και δεν λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία.

Παραπομπές

Beyerstein, B. L., and W. Sampson. 1996. Traditional medicine and pseudoscience in China: A report of the second CSICOP delegation (part 1). Skeptical Inquirer20(4): 18-27.

·                                 Bohm, D. and B. Hiley. 1993. The Undivided Universe: An Ontological Interpretation of Quantum Theory. New York: Routledge.

·                                 Bootzin, R.R. 1985. The role of expectancy in behavior change. In Placebo: Theory, Research, and Mechanisms, edited by L. White, B. Tursky, and G. Schwartz. New York: Guilford, pp. 196-210.

·                                 Bunge, M. 1967. Scientific Research. New York, Springer.

·                                 Callahan, R. 1985. Five Minute Phobia Cure. Wilmington, DE: Enterprise.

·                                 _____. 1995. Thought Field Therapy (TFT) algorithm for trauma: A reproducible experiment in psychotherapy. Paper delivered at the Annual Meeting of the American Psychological Association.

·                                 _____. 1997. Thought Field Therapy: The case of Mary. Electronic Journal of Traumatology 3(1). Available:http://www.fsu.edu/~trauma/T039.html.

·                                 _____. 1998. Response to Hooke’s review of TFT. Electronic Journal of Traumatology 3(2). Available: http://www.fsu.edu/~trauma/v3i2art4.html.

·                                 _____. 1999. TFT and Heart Rate Variability. The Thought Field Newsletter 5(2).

·                                 Callahan, R.J., and J. Callahan. 1997. Thought Field Therapy: Aiding the bereavement process. In Death and Trauma: The Traumatology of Grieving, edited by C. Figley, B. Bride, and N. Mazza. Washington, D.C.: Taylor & Francis, pp. 249-267.

·                                 Carbonell, J.L. 1996. An experimental study of TFT and acrophobia. Available:http://www.tftrx.com/ref_articles/6heights.html.

·                                 Carbonell, J.L., and C. Figley. 1999. A systematic clinical demonstration of promising PTSD treatment approaches. Electronic Journal of Traumatology 5(1). Available: http://www.fsu.edu/~trauma/promising.html.

·                                 Craig, G. 1997. Six days at the VA: Using Emotional Freedom Therapy. Produced by Gary Craig. Videocassette.

·                                 Danzig, V. 1998. CT-TFT changes Karma. The Thought Field Newsletter 4(2).

·                                 Dodes, J.E. 1997. The mysterious placebo. Skeptical Inquirer 21(1): 44-46.

·                                 Englebretsen, G. 1995. The filling of scholarly vacuums. Skeptical Inquirer 21(4): 57-59.

·                                 Foa, E.B., and E.A. Meadows. 1997. Psychosocial treatments for posttraumatic stress disorder: A critical review. Annual Review of Psychology 48: 449-480.

·                                 Foxhall, K. 1999. Arizona board sanctions psychologist for use of Thought Field Therapy. American Psychological Association Monitor 30(8): 8.

·                                 Gist, R., S.J. Woodall, and L.K. Magenheimer. 1999. “And then you do the Hokey-Pokey and you turn yourself around . . .” In Response to Disaster: Psychosocial, Community, and Ecological Approaches, edited by R. Gist and B. Lubin. Philadelphia: Brunner/Mazel, 269-290.

·                                 Herbert, J.D., S.O. Lilienfeld, J.M. Lohr, R.W. Montgomery, W.T. O'Donohue, G.M. Rosen, and D.F. Tolin. in press. Science and pseudoscience in the development of Eye Movement Desensitization and Reprocessing: Implications for clinical psychology. Clinical Psychology Review.

·                                 Hooke, W. 1998a. A review of Thought Field Therapy. Electronic Journal of Traumatology 3(2). Available: http://www.fsu.edu/~trauma/v3i2art3.html.

·                                 Hooke, W. 1998b. Wayne Hooke’s reply to Roger Callahan. Electronic Journal of Traumatology 3(2). Available:http://www.fsu.edu/~trauma/v3i2art5.html.

·                                 Huber, C.H. 1997. PTSD: A search for “active ingredients.” Family Journal 5(2): 144-148.

·                                 Joslin, G. 1999. A follow-up toxin treatment for a previously treated multiple personality patient. The Thought Field Newsletter 5(2).

·                                 Kenny J.J., R. Clemens, K.D. Forsythe. 1988. Applied kinesiology unreliable for assessing nutrient status. Journal of the American Dietetic Association 88(6):698-704.

·                                 Lakatos, I. 1978. Introduction: Science and pseudoscience. In The Methodology of Scientific Research Programs: Philosophical Papers, edited by J. Worrall and G. Currie. Cambridge, England: Cambridge University Press.

·                                 Leonoff, G. 1995. The successful treatment of phobias and anxiety by telephone and radio: A replication of Callahan’s 1987 study. The Thought Field Newsletter 1(2).

·                                 Lilienfeld, S.O. 1996. EMDR treatment: Less than meets the eye? Skeptical Inquirer 20(1): 25-31.

·                                 ---. 1998. Pseudoscience in contemporary clinical psychology: What it is and what we can do about it. The Clinical Psychologist 51(4): 3-9.

·                                 Lilienfeld, S.O., and J.M. Lohr. 2000. Thought Field Therapy practitioners and educators sanctioned. Skeptical Inquirer 24(2): 5.

·                                 Lohr, J.M., S.O. Lilienfeld, D.F. Tolin, and J.D. Herbert. 1999. Eye Movement Desensitization and Reprocessing: An analysis of specific versus nonspecific treatment factors. Journal of Anxiety Disorders 13(1-2): 185-207.

·                                 Lohr, J.M., R.W. Montgomery, S.O. Lilienfeld, and D.F. Tolin. 1999. Pseudoscience and the commercial promotion of trauma treatments. In Response to Disaster: Psychosocial, Community, and Ecological Approaches, edited by R. Gist and R. Lubin. Philadelphia: Brunner/Mazel, pp. 291-326.

·                                 Popper, K. 1965. The Logic of Scientific Discovery. New York: Harper.

·                                 Ross, S., and L.W. Buckalew. 1985. Placebo agentry: Assessment of drug and placebo effects. In Placebo: Theory, Research, and Mechanism, ed. L. White, B. Tursky, and G. Schwartz. New York: Guilford, 67-82.

·                                 Sampson, W., and B.L. Beyerstein. 1996. Traditional medicine and pseudoscience in China: A report of the second CSICOP delegation (part 2). Skeptical Inquirer20(5): 27-36.

·                                 Saravi, F.D. 1999. Energy and the brain: Facts and fantasies. In Mind Myths: Exploring Popular Assumptions about the Mind and Brain, edited by S. Della Sala. New York: Wiley & Sons, 43-58.

·                                 Shamis, B. 1996. Thought Field Therapy. Visions Magazine 8 (Nov): 8-9, 32-33.

·                                 Shermer, M. 1997. Why People Believe Weird Things: Pseudoscience, Superstition, and other Confusions of Our Time. New York: W.H. Freeman.

·                                 Swenson, D.X. 1999. Thought Field Therapy: Still searching for the quick fix.Skeptic 7(4): 60-65.

Brandon A. Gaudiano and James D. Herbert

Brandon A. Gaudiano is a doctoral candidate in clinical psychology at MCP Hahnemann University (Department of Clinical and Health Psychology, Mail Stop 988, 245 N. 15th St., Philadelphia, PA 19102-1192).

James D. Herbert, Ph.D., is associate professor of psychology at MCP Hahnemann University and is the director of the Social Anxiety Treatment Program.